ارتز (بریس) فلج اطفال ابزار کمک به بیماران در کودکی و بزرگسالی

ارتز (بریس) فلج اطفال ابزار کمک به بیماران در کودکی و بزرگسالی

فلج اطفال یک بیماری ویروسی مسری است که در شدیدترین حالات این بیماری باعث آسیب دیدگی عصب شده که می‌تواند منجر به فلج، سختی در تنفس و گاهی اوقات مرگ شود. امروزه، علیرغم تلاش جامعه جهانی برای ریشه‌کنی فلج اطفال، ویروس فلج اطفال همچنان در بخش‌هایی از آسیا و آفریقا به درگیر کردن کودکان و بزرگسالان ادامه می‌دهد. مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) توصیه می‌کنند که در صورتی که قصد سفر به مناطقی که احتمال وجود فلج اطفال در آنجا هست، اقدامات احتیاطی برای محافظت از خود در برابر فلج اطفال را انجام دهید. بزرگسالانی که واکیسنه شده‌اند اگر می‌خواهند به مناطقی که شیوع فلج اطفال در آنجا زیاد است باید از دوز تکمیلی واکسن ویروس غیرفعال فلج اطفال (IPV) استفاده کنند. مصونیت پس از دریافت دوز تکمیلی ابدی خواهد بود

علل فلج اطفال

ویروس فلج اطفال می‌تواند از ارتباط مستقیم با فرد آلوده به ویروس، یا در موارد کمتر شایع، از طریق غذا و آب آلوده منتقل شود. کسانی که ناقل ویروس فلج اطفال هستند، می‌توانند ویروس را تا هفته‌ها از طریق مدفوع خود پخش کنند. کسانی که به این ویروس آلوده هستند ولی علائمی ندارند نیز می‌توانند ویروس را به دیگران منتقل کنند.

واکنش‌های آلرژیک به واکسن

واکسن IPV می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک در برخی افراد شود. از آنجایی که این واکسن حاوی مقادیر بسیار کمی از آنتی‌بیوتیک استرپتومایسین، پلی‌میکسین ب و نئومایسین است، نباید به افرادی که نسبت به این داروها حساسیت دارند تزریق شود. علائم و نشانه‌ای واکنش‌های آلرژیک معمولاً در عرض چند دقیقه الی چند ساعت بعد از تزریق بروز می‌کنند. اگر شما یا کودکتان پس از هر تزریق واکنش‌های آلرژیک از خود نشان دادید، بلافاصله به مراقبت‌های پزشکی مراجعه کنید. مراقب موارد زیر باشید:

• سختی در تنفس
• ضعف
• گرفتگی سینه یا سوت کشیدن حین تنفس
• تپش قلب سریع
• کهیر
• سرگیجه

واکسیناسیون بزرگسالان

بزرگسالان بطور منظم در برابر فلج اطفال واکسینه نمی‌شوند زیرا اکثر آنها پیش از این نسبت به بیماری مصونیت یافته و احتمال ابتلا به فلج اطفال در آنها بسیار کم است. اگرچه برخی از بزرگسالان که در معرض خطر بالای ابتلا به فلج اطفال قرار دارند و سری واکسیناسیون مقدماتی را چه با IPV چه با واکسن خوراکی فلج اطفال (OPV) دریافت کرده‌اند، باید یک تزریق تکمیلی از IPV نیز دریافت کنند. دوز تکمیلی IPV برای تمام عمر ایجاد مصونیت خواهد کرد. بزرگسالان در معرض خطر کسانی هستند که می‌خواهند به بخش‌های از دنیا که هنوز فلج اطفال شیوع دارد مسافرت کنند، یا کسانی که مراقب مبتلایان به فلج به اطفال هستند. اگر واکسینه نشده‌اید یا اطلاعات واکسن شما ثبت نشده است، یک مجموعه از تزریق واکسن مقدماتی دریافت کنید - دو دوز از IPV در مقاطع زمانی چهار تا 8 هفته‌ای و دوز سوم شش الی 12 ماه پس از دوز دوم.

بررسی علائم

برخی از افرادی که علائم فلج اطفال را نشان می‌دهند به نوعی از فلج اطفال مبتلا شده‌اند که منجر به فلجی نمی‌شود (فلج اطفال رشد نکرده). این نوع فلج اطفال علائم خفیفی همچون آنفلوانزا و همچنین سایر انواع بیماری‌های ویروسی را دارد. علائم و نشانه‌ها، که می‌توانند تا ده روز نیز دوام داشته باشند، عبارتند از:

• تب
• گلودرد
• سردرد
• تهوع
• خستگی
• درد یا خشکی کمر
• درد یا خشکی گردن
• درد یا خشکی در دست‌ها یا پاها
• ضعف یا حساسیت عضلانی

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

• در صورتی که کودک سری واکسن خود را به اتمام نرسانده باشد
• در صورتی که کودک واکنش‌های آلرژیک نسبت به واکسن فلج اطفال داشته باشد
• در صورتی که کودک علائمی جز قرمزی یا درد خفیف در ناحیه تزریق واکسن داشته باشد
• در صورتی که سال‌ها پیش از این به فلج اطفال مبتلا شده بودید و حالا بدون هیچ دلیل خاصی احساس خستگی و ضعف می‌کنید.

این بیماری چطور تشخیص داده می شود؟

پزشکان معمولاً فلج اطفال را از روی علائم آن تشخیص می‌دهند، از جمله خشکی گردن و کمر، واکنش‌های غیرطبیعی و دشواری در بلع یا تنفس. برای تأیید تشخیص پزشک، یک نمونه از ترشحات گلو، مدفوع یا مایعات بی‌رنگ اطراف مغز یا طناب نخاعی (مایع مغزی نخاعی) بررسی می‌شود تا اثرات ویروس فلج اطفال در آن تأیید شود.

روش های درمان فلج اطفال 

از آنجایی که هیچ درمانی برای فلج اطفال وجود ندارد، تمرکز اصلی درمان بر افزایش راحتی بیمار، تسریع بهبودی و پیشگیری از عوارض بیماری است. درمان‌های حمایتی عبارتند از:

• مسکّن‌های درد
• دستگاه‌های تنفس متحرک برای کمک به تنفس بیمار
• تمرینات با شدت متوسط (فیزیوتراپی ) برای جلوگیری از ناهنجاری و از دست رفتن عملکرد ماهیچه
• بریس یا ارتز

 استفاده از بریس‌های پس از فلج اطفال 

بیمارانی که دچار ضعف پس از فلج اطفال هستند اغلب می‌توانند از بریس‌های مناسب بهره ببرند. بریس‌ها می‌توانند:

• حمایت فراهم کنند
• ناهنجاری در انعطاف را ترمیم کنند، یا
• درد را تسکین دهند

 معمولاً بهترین درمان برای ترمیم یک ناهنجاری ثابت پیشاز استفاده از بریس از طریق تمرینات کششی یا جراحی است. بیمارانی که فلج اطفال را پشت سر گذاشته‌اند، باید توجه ویژه‌ای نسبت به بریس‌ها داشته باشند. معمولاً این بیماران هم ضعف دارند و هم ناهنجاری. ضمناً این بیماران در اغلب اوقات آتروپی عضلانی پس از فلج اطفال نیز دارند (که به "سندروم پس از فلج اطفال" گفته می‌شوند) که با تغییرات آرتریتی که با افزایش سن همراه است، با ناهنجاری ثانویه مفصل در فلج اطفال آنها تسریع می‌شود. بریس گاهی اوقات می‌تواند نیاز به جراحی را برطرف کند. بیماران معمولاً باید در دوره توانبخشی اولیه از بریس استفاده کنند و به آنها بریس داده می‌شود. این بریس‌ها معمولاً از جنس چرم سنگین و کولیسی از جنس فولاد ضد زنگ هستند. اگرچه این بریس‌ها مایه زحمت است، ولی بیماران بخاطر احساس "حمایتی" که به آنها می‌دهد به وزن این بریس‌ها عادت خواهند کرد. گاهی اوقات به سختی می‌توان بیمار را متقاعد کرد تا از یک بریس پلاستیکی مدرن که نازکتر و سبک‌تر است استفاده کند، با اینکه هر دو این بریس‌ها به یک اندازه حمایت فراهم می‌کنند.

بریس‌های سفارشی برقی پا

سی بریس، یک ارتز زانو، قوزک پا است که با کامپیوتر کنترل می‌شود (KAFO) و رویکرد کاملاً جدیدی را در مواجه با افرادی که مشکلات تحرک در اندام‌های زیرین خود بعلت فلج جزئی، مصدومیت ناقص طناب نخاعی، سندورم پس از فلج اطفال، ضعف ماهیچه چهار سر ران و پسا سکته دارند، ارائه می‌دهد. در عوض استفاده از بریس‌های قفلی زانو - یا ویلچر - سیستمی را تصور کنید که به شما آزادی کامل برای شرکت آزادانه و مطمئن در اکثر فعالیت‌های روزمره را ببخشد. تمام روز قدم بزنید، نرم‌تر و با ایمنی بیشتر قدم بزنید، بدون آنکه نیازی به نگاه کردن دائمی به پاهایتان داشته باشید.

مشکلات در بریس برای بیماران پس از فلج اطفال

پاها بیشتر از دست‌ها نیاز به استفاده از بریس دارند. وقتی که ضعف عضلات چهار سر ران خفیف است، یک بریس نئوپرن دور زانو می‌تواند حمایت کافی را از بدن فراهم کند، مخصوصاً اگر با استفاده از یک عصا تکمیل شود. در صورت وجود ضعف بسیار شدید و تقریباً شُل بودن عضو، می‌توان این حمایت را با یک ارتز زانو-قوزک-پا فراهم کرد با دریچه ولکرو و یک لولای زانویی عجیب که به زانو اجازه خم شدن در مرحله تاب خوردن پا در هنگام راه رفتن، قفل شدن در هنگام وارد آمدن فشار بر پا را بدهد. جایی که مشخص شده است، یک کاسه حمال وزن ورکی می‌تواند حمایت از لگن را فراهم آورد. گاهی اوقات نوارهای الاستیک می‌تواند جایگزین مناسبی برای اکستنسورهای ضعیف لگن باشد. موقعیت زانو را می‌توان در بریس‌های پاکوتاه (ارتز قوزک-پا) با تنظیم موقعیت قوزک پا در حالت ایستاده تنظیم نمود. ضعیف خفیف عضلات چهار سر را می‌توان به این شیوه برطرف نمود. برای مثال، یک ارتز قوزک-پا   (AFO) می‌تواند خمیدگی پلانتار را برای لمس انگشت شست با زمین ایجاد کند، که باعث می‌شود زانو در هنگام قرار گرفتن وزن روی انگشت شست باز شود. در جایی که باز شدن بیش از حد مشکل بیمار باشد، پایین آوردن پاشنه بریس می‌تواند باعث شود که زانو در حین راه رفتن روی پاشنه خم شود. بطور متوسط برای بیماران پس از فلج اطفال با ضعف در عضله پشت پا و ران، رضایت‌بخش‌ترین بریس پشت زانو از نوع لولایی است و به بیمار اجازه خم کردن 15 الی 20 درجه را می‌دهد در حالیکه احنای دورسی قوزک را به 5 الی 10 درجه محدود می‌کند. این بریس به اندازه کافی ثبات و در عین حال تحرک را به قوزک می‌بخشد که بیمار بتواند از پله‌ها استفاده کند.

واکسیناسیون جهت پیشگیری از ابتلا

اکثر کودکان چهار دوز از واکسن ویروس غیرفعال فلج اطفال (IPV) را در سنین زیر دریافت می‌کنند:

• دو ماه
• چهار ماه
• بین شش الی هجده ماه
• بین چهار تا شش سال هنگامی که کودکان به تازگی وارد مدرسه شده‌اند

واکسن IPV برای کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بی‌خطر است، هرچند مشخص نیست که واکسن چه میزان در موارد شدید نقص سیستم ایمنی محافظت کننده است. عوارض جانبی آن درد و قرمزی در ناحیه تزریق است.

ارتز پا ابزار کنترل موقعیت و حرکت پا و افزایش راندمان راه رفتن