تاریخ ۲۵ آبان ۱۴۰۲
اگر برای فرزند شما جراحی انوکلئاسیون ، یعنی عمل تخلیه چشم انجام شده باشد پس از آن به یک چشم مصنوعی موقتی نیاز خواهد داشت. بعد از گذشت حدود شش هفته ، برای این کودکان پروتز چشم مخصوص و مناسبی قرار می‌دهند .
آیا کودک شما اخیراً به دلیل آسیب دیدگی چشم یا ناهنجاری مادرزادی، چشم خود را از دست داده است ؟ آیا نیاز به یک چشمی مصنوعی مخصوص (پروتز چشم) دارید؟ آیا به دنبال یک پوشش پروتزی برای چشم از دست رفته خود هستید ؟ کلینیک ارتوپدی فنی ظفر می‌تواند برایتان چشم مصنوعی و پروتزهای چشم مناسبی مطابق با چشم سالمتان فراهم کند.
رویکرد دلسوزانه و مبتنی بر درک و احترام این کلینیک باعث می‌شود که بیماران ما از هر لحاظ کاملاً راحت بوده و تجربه‌ای کاملا مثبت از کلینیک ما داشته باشند.
عمل خارج کردن چشم چگونه انجام می‌شود؟
اساساً ، دو رویکرد برای این کار وجود دارد:
انوکلئاسیون یا تخلیه کره چشم
این روش جراحی شامل خارج کردن کل چشم (شامل قسمت سفید چشم که به آن “اسکلرا” معروف است) است. در جای خالی چشم، یک ایمپلنت کروی جامد ثابت (یا “توپ”) برای جبران حجم از دست رفته قرار می‌گیرد و ماهیچه‌هایی که چشم را حرکت می‌دهند به این ایمپلنت وصل می‌شوند. غشاهای سطحی (مانند ملتحمه) روی سطح جلویی این ایمپلنت (یا توپ) بخیه زده می‌شوند و به این ترتیب روی آن برای همیشه پوشیده می‌شوند. پس از برطرف شدن التهاب سطحی طی چند هفته، می‌توان یک چشم مصنوعی یا “پروتز” (شبیه به یک پوسته) روی سطح آن قرار داد. این پروتز توسط پلک‌ها در جای خود باقی می‌ماند. ایمپلنت‌هایی که در عمق بیشتری کاشته شده‌اند، معمولاً تا پایان عمر فرد سر جای خود باقی می‌مانند و نیازی به عملیات و مراقبت‌های بیشتری ندارند. برای برخی از بیماران که این نوع ایمپلنت برایشان مناسب نیست، از پیوند چربی درم استفاده می‌شود. این نوع چربی از شکم یا یک چهارم خارجی فوقانی باسن برداشته می‌شود.
ﺍﻭﻳﺴﺮﺍﺳﻴﻮﻥ یا حذف محتویات داخلی چشم
در این عمل قسمت سفید چشم (اسکلرا) خارج نمی‌شود ، بلکه به عنوان یک ماده طبیعی برای پوشاندن ایمپلنت کاشته شده استفاده می‌شود. این عمل آسانتر از انوکلئاسیون است اما برای بیمارانی که به تومور چشم مبتلا هستند انجام نمی‌شود. از جمله مزایای این جراحی بهبودی سریعتر بیمار است.
چه زمانی جراحی تخلیه چشم ضروری است؟
شایع‌ترین دلایل جراحی تخلیه چشم شامل موارد زیر است: سرطان‌های چشم (به عنوان مثال: ملانومای مشیمیه‌ای ؛ رتینوبلاستوما یا تومور شبکیه)؛ تروما و اسیب دیدگی چشم؛ عفونت غیر قابل کنترل؛ گلوکوم در مرحله نهایی؛ و یا هر مشکلی که باعث درد مداوم و غیر قابل کنترل در یک چشم نابینا شود.
همچنین چشم‌های نابینایی که ظاهر ناخوشایندی دارند از سوکت چشم خارج شده و به جای آن برای بیمار پروتز چشمی قرار می‌دهند که ظاهر زیباتری دارد.
چشم مصنوعی چیست؟
چشم مصنوعی شبیه به یک لنز تماس بزرگ یا یک پوسته پلاستیکی است. بلافاصله پس از جراحی تخلیه چشم برای کودک، چشم مصنوعی قرار داده می‌شود.
استفاده از چشم مصنوعی بهبود سوکت چشم کودک را تسریع می‌کند و همچنین باعث می‌شود تا شکل طبیعی پلک حفظ شود. در طول زمانی که سوکت چشم در حال التیام است، حضور چشم مصنوعی ضروری است.
به طور معمول، چشم مصنوعی هیچ آسیبی به کودک وارد نمی‌کند و در صورتی که مشکلی ایجاد نکند، نیازی به خارج کردن آن نیست. با این حال، در صورتی که لازم باشد چشم مصنوعی را خارج کنید، به عنوان مثال اگر کودک درد یا عفونت چشم داشته باشد، این اقدام به کودک یا سوکت چشم او آسیبی وارد نخواهد کرد.
پروتز چشم سفارشی چیست؟
پروتز چشم سفارشی ، یک چشم مصنوعی است که برای مدتی طولانی کودک از آن استفاده خواهد کرد. این پروتز طوری ساخته شده که کاملا به اندازه و متانسب با سوکت چشم کودک بوده و دقیقا با چشم سالم فرزند شما مطابقت داشته باشد.
چه زمانی کودک می‌تواند از پروتز چشم سفارشی استفاده کند ؟
زمانی که پس از اتمام جراحی سوکت چشم کاملا التیام یافت می‌توان برای کودک یک پروتز چشم مخصوص مطابق با شرایط کودک برای او آماده کرد. پزشک صبر می‌کند تا تورم کاملا بر طرف شده و وضعیت چشم به خوبی مشخص شود. این روند حداقل شش تا هشت هفته پس از عمل طول خواهد کشید.
چگونگی ساخت پروتز چشم سفارشی
پروتز چشم سفارشی برای کودکان به وسیله اکولاریست (سازنده چشم مصنوعی) تولید می‌شود. پس از بهبود سوکت چشم کودک، پزشک چشم او را به یک اکولاریست معرفی خواهد کرد.
اکولاریست از سوکت چشم کودک قالب گرفته و از آن برای ساخت چشم مصنوعی مخصوصی برای کودک شما استفاده می‌کند که با چشم سالم او مطابقت داشته باشد. هر دو چشم به یک شکل و رنگ خواهند بود. اندازه مردمک چشم مصنوعی کودک طبیعی است، اما در مواجه با نور تنگ‌تر (منقبض) یا بازتر (منبسط) نخواهد شد.
اگر پروتز چشم کودک بیرون بیافتد چه باید کرد؟
اگر پروتز چشم کودک خارج شود ، شما میتوانید آن را مجددا در جای خود قرار دهید و آسیبی در اثر این کار ایجاد نمی‌شود ، اما مهارت یافتن در این کار به کمی وقت و تمرین نیاز دارد. این یک تجربه جدید برای شما و فرزندتان است ، بنابراین احتمالاً هردو تا وقتی به آن عادت کنید کمی نگران خواهید بود. پس از آشنایی با این کار ، قرار دادن مجدد پروتز در جای خود برایتان آسان و بدون درد خواهد بود.
نحوه قرار دان درست پروتز چشم
با دنبال کردن دقیق این مراحل میتوانید پروتزچشم کودک خود را به درستی در جای درست آن قرار دهید. چشم پزشک یک پماد مخصوص چشم تجویز می‌کند که برای این کار به شما کمک می‌کند.
ابتدا دستان خود را کاملاً شسته و آب کشی کنید.
پروتز چشم را نیز با صابون زیر آب جاری بشویید. دقت کنید که صابون کاملا اب کشی و پاک شود.
به داخل سوکت چشم و قسمت داخلی پروتز چشم پماد تجویز شده را بزنید. این کار به شما کمک می‌کند تا راحت‌تر پروتز را به سوکت چشم وارد کنید.
پروتز چشم را بین انگشت شست و انگشت اشاره یک دست خود نگه دارید. با انگشت شست دست دیگر ، پلک بالایی فرزندتان را به آرامی بلند کنید. پلک باید حتما خشک باشد تا به راحتی باز شود.
پروتز چشم را زیر پلک فوقانی کودک سر دهید.
با انگشت اشاره ، پروتز چشم را زیر پلک در محل درست خود در سوکت چشم قرار دهید. به یاد داشته باشید که پروتز چشم حتی اگر شبیه به یک چشم واقعی به نظر برسد، از جنس پلاستیک سخت است و شما نمی‌خواهید با قرار دادن انگشت خود روی چشم کودک خود را آزار دهید.
پلک پایینی را با انگشت شست خود به سمت پایین بکشید به طوری که لبه پایینی چشم پشت لبه پایینی پروتز قرار بگیرد. در صورتی که که پروتز چشم در جای درست خود قرار گرفته باشد، تمام مژه‌های پلک پایین چشم باید قابل مشاهده باشند.
آیا کودک می‌تواند شب‌ها پروتز چشم خود را خارج کند؟
پروتز چشم کودک شما به گونه‌ای طراحی شده است که شبانه روز در جای خود قرار بگیرد. مدتی طول می‌کشد تا کودک به وجود پروتز چشم خود عادت کند ، اما بهتر است آن را خارج نکرده و در جای خود نگه دارد.
به ندرت ، ممکن است مجبور شوید برای تمیز کردن پروتز را بیرون بیاورید. در صورت خارج کردن پروتز چشم، لازم است آن را در آب ساده یا محلول‌های مخصوص لنزهای تماسی نگه دارید تا پلاستیک آن مرطوب بماند.
اکولاریست کودکتان به شما درباره این که هر چند وقت یک بار باید پروتز چشم را تمیز کنید توضیح خواهد داد.
آیا پس از دریافت پروتز چشم کودک، درستی و تناسب آن بررسی می‌شود؟
اکولاریست به طور مرتب پروتز چشم کودک را بررسی می‌کند تا مطمئن شود پروتز از وضعیت خوبی برخوردار است. اکولاریست‌ها وجود هر نوع صدمه یا موردی در پروتز چشم که ممکن است باعث تحریک یا آلودگی سوکت چشم کودک شود ، مانند خراش ، رسوب‌های سطحی (مانند گرد و غبار) ، فرورفتگی یا زبری را بررسی می‌کنند.
اکولاریست همچنین بررسی می‌کند که ایا نیازی به تعویض پروتز چشم هست یا خیر. در صورتی که نیاز باشد معاینات دوره‌ای کودک در فواصل کوتاه‌تری انجام شود چشم پزشک کودکتان این مساله را به شما اطلاع خواهد داد.
پروتزهای چشم چه مدت دوام دارد؟
پاسخ قطعی‌ای برای این سوال وجود ندارد. اینکه یک پروتز چشم چقدر دوام داشته باشد ، بستگی به سن کودک ، سرعت رشد ، فعالیت‌های بدنی و وضعیت او و نیز چگونگی مراقبت از پروتز چشم دارد.
به یاد داشته باشید ، که لازم است کودک برای محافظت از پروتز چشم خود ، از عینک محافظ چشم استفاده کند. این عینک‌ها شبیه عینک‌های دیگر به نظر می‌رسند، اما شیشه آن‌ها از مواد نشکن ساخته شده است.
آیا همه پروتزهای چشم‌های از جنس شیشه هستند؟
خیر. پروتز چشم از برخی مواد سازگار با بافت‌های سوکت چشم ساخته می‌شود.
متداول‌ترین ماده مورد استفاده در ساخت پروتز چشم، یک پلیمر پلاستیکی اکریلیک به نام پلی متیل متاکریلات (PMMA) است که در صورت تمایل در برخی کاربردها می‌توان از آن به عنوان جایگزین سبک و مقاومی برای شیشه استفاده کرد. این نوع پلیمر به نام شیشه اکریلیک یا اکریلیک نیز معروف است.
