تاریخ ۲۸ بهمن ۱۴۰۲
انتخاب پروتز برای افراد قطع عضو دست
به دلیل تنوع قطع عضو در دست، انتخاب پروتز برای فرد دارای نقص عضو چندین گزینه دارد. این گزینه‌ها شامل پروتزهای غیرعملکردی و غیرفعال، پروتزهای عملکردی و غیرفعال، و پروتزهای عملکردی و فعال که شامل ابزارهای دارای کابل و نیرو می‌شوند. با این حال، باید توجه داشت که حتی یک پروتز غیرعملکردی و غیرفعال معمولاً نقشی فراتر از کاربرد زیبایی دارد و میتوان از آن برای نگه داشتن یا متعادل کردن یک شی در برابر بدن یا اندام مخالف استفاده کرد. به دلایل متعدد، فرد دارای نقص عضو ممکن است تصمیم بگیرد که از پروتز استفاده نکند.
مطالعات نشان داده‌اند که فرد دارای نقص عضو در دست، پروتز خود را فقط هنگام انجام کار در مکان‌های عمومی می‌پوشاند تا جلب توجه نسبت به اندام قطع شده را کاهش دهد.
علت قطع انگشت دست
به برداشتن عضوی از بدن که آسیب‌دیده یا دچار بیماری شده است، قطع عضو گفته میشود. قطع انگشتان دست معمولاً به دلیل تصادف، آسیب‌دیدگی‌های ناشی از بریدگی در زمان کار کردن با اثاثیه و ماشین‌آلات اتفاق می‌افتد. قطع عضو همچنین ممکن است به طور مستقیم در اثر آسیب‌دیدگی یا در نتیجه انجام عمل جراحی قطع عضو در زمانی که امکان حفظ انگشت وجود نداشته باشد، اتفاق بیفتد. قطع انگشتان دست ممکن است به دلایل زیر اتفاق بیفتد:
- له شدگی
- پارگی
- جدا شدن در اثر برش چاقو، تیغ‌ها و ماشین‌آلات
- انفجارها
ممکن است در صورت دریافت به موقع مراقبت‌های پزشکی بتوان انگشت قطع شده را دوباره کاشت یا متصل نمود. در بسیاری از موارد، اتصال دوباره انگشتان امکان‌پذیر نیست زیرا در صورت عدم وجود آن انگشت، بیمار در بلند مدت راحت‌تر خواهد بود و عملکرد بهتری خواهد داشت.
زمانی که نیاز به انجام عمل جراحی است، جراح عضو آسیب‌دیده یا بیمار را قطع می‌کند. قبل از انجام عمل جراحی، بیمار توسط جراح مورد معاینه دقیقی قرار می‌گیرد. غالباً، جراح دستور انجام عکس‌برداری به وسیله اشعه ایکس یا روش‌های دیگر تصویربرداری را برای ارزیابی شرایط انگشت یا دست آسیب‌دیده می‌دهد.
قسمتی که برداشته میشود به میزان گستردگی آسیب‌دیدگی و سلامت باقیمانده آن عضو بستگی دارد. در بیشتر موارد، جراح می‌تواند با پوست باقیمانده و کوتاه کردن استخوان یا تاندون، محل جراحی را ببندد. گاهی اوقات ممکن است جراح از پوست، ماهیچه یا تاندون‌های قسمت‌های دیگر بدن برای بستن محل جراحی استفاده کند. در مواردی که نوک انگشت دچار آسیب‌دیدگی میشود، جراحی محل قطع عضو را به طور مستقیم می‌بندد. در مواردی که آسیب‌دیدگی شدیدتر است، جراح ممکن است به دست یا انگشت شکل بدهد تا در آینده بتواند از پروتزهای مربوطه استفاده نماید.
مهم‌ترین نکته که باید به یاد داشته باشید این است که در فرایند توانبخشی پس از قطع عضو شما تنها نخواهید بود. فرایند ریکاوری یک فرایند مستمر است و در هر فردی متفاوت از دیگران است. فرایند ریکاوری و بهبودی، چندین مرحله دارد که هر مرحله مشکل‌های خاص خود را داشته و نیاز به استفاده از روش‌های متفاوتی برای غلبه به مشکلات در هر مرحله است.
پروتز انگشت متحرک یا غیر متحرک؟
نوع پروتزی که برای جبران انگشت یا دست از دست رفته شما تجویز میشود، به محل و طول باقیمانده انگشت یا دست و همچنین نیازهای عملکردی و سبک زندگی شما بستگی دارد. پروتز انگشت یا دست می‌تواند برخی عملکردهای عضو از دست رفته را جبران کند و ظاهر آن مشابه قسمتی است که قطع شده است. برای انتخاب پروتز مناسب، شما باید با پزشک خود درباره فعالیت‌هایی که برای شما مهم هستند، صحبت کنید تا وی بتواند پروتزی را برای شما طراحی کند که با شرایط و سطح فعالیت‌های شما سازگار باشد.
پروتزها می‌توانند طول انگشت قطع شده را جبران کرده و تقابل بین انگشت‌ها را فراهم کنند. اگر پروتز دست باشد، فرد می‌تواند با انگشتانی که می‌توانند خم شوند، اشیا را در دست بگیرد. انتخاب نوع پروتز و ساخت آن شامل قالب‌گیری از باقیمانده انگشت و قالب‌گیری از قسمت سالم انگشت برای تطابق دادن رنگ پوست و ناخن است. هدف از انجام این کار این است که پروتز ساخته شده شبیه به قسمت سالم دست یا انگشت شود. انگشتان دست معمولاً از سیلیکون ساخته می‌شوند و به عنوان اهرم یا تأمین‌کننده طول از دست رفته انگشت به درستی کار میکنند.
پروتزهای دست یا انگشت از لاستیک سیلیکونی شفاف و انعطاف‌پذیر ساخته می‌شوند و رنگ‌های سیلیکون به دقت با رنگ پوست تطابق داده میشود تا پروتز شبیه به رنگ و بافت پوست واقعی شود. ناخن‌ها نیز ممکن است به طور جداگانه رنگ شوند تا به طور کامل با ناخن‌های سالم دیگر مطابقت پیدا کنند. همچنین میتوان لاک رنگی را حتی بر روی ناخن‌های پروتزی زد و با استفاده از پاک‌کننده‌های ملایم لاک آن‌ها را پاک کرد. سیلیکون در برابر لکه‌ها مقاوم است، بنابراین میتوان آن را با استفاده از الکل یا آبگرم و صابون تمیز کرد. با مراقبت مناسب، پروتزها می‌توانند بین 3 تا 5 سال دوام داشته باشند. فرایند ساخت پروتز انگشت شامل قالب‌گیری از باقیمانده انگشت و قالب‌گیری از قسمت سالم انگشت برای تطابق دادن رنگ پوست و ناخن است.
انواع پروتز انگشت متحرک و غیرمتحرک
یک پروتز غیرعملکردی غیرفعال معمولا از pvcیا سیلیکون ساخته میشود تا ظاهری طبیعی و شبیه به اندام واقعی را داشته باشد همانطور که در بالا بیان شد نام این دسته بندی تا حدی گمراه کننده است چرا که یک فرددارای قطع عضو که فاقد یک انگشت است ولی مفصل metacarpophalangealرا دارا می باشد می تواند از یک پروتزانگشت غیرفعال استفاده کند اما با اینحال می تواند با کمک بقیه انگشتان دست کاملا عملکردی باشد.
به دلیل سادگی این پروتزها وبسته به مواد مورد استفاده هزینه را می توان به شکل قابل توجهی کنترل کرد.
برای افراد دارای نقص عضو که تنها فاقد یک شست هستندو یک مفصل metacarpophalangeal اولیه دارای کارکرد رو برای او حفظ کرده اند عموما ساخت یم میله مخالف فعال با یا بدون روکش زیبایی توصیه می شود این ترکیب امکان الگوی گرفتن سه انگشتی بسیار عملکردی را فراهم می کند در افراد دارای نقص عضو که یک شست سالم را حفظ کرده اند حتی اگر باقیمانده استخوان کف دست کوتاه باشد یک ابزار پروتزی غیرفعال اغلب به گونه ای تنظیم می شود که به صورت یک میله باشد که شصت سالم بتواند در مقابل آن عمل کند به طورکلی پروتزدست عملکردی تنها برای افرادی توصیه می شوند که در آن‌ها شست و همه چهار انگشت دیگر در مفصل metacarpophalangealیا در مجاورت آن از دست رفته اند.
یک پروتز عملکردی غیرفعال هیچ حرکت فعالی را فراهم نمی کند ولی می تواند با دست سالم مخالف طوری تنظیم شود تا الگوی های مختلف گرفتن را فراهم کند دست می تواند غیر قابل انعطاف باشد و یا دارای انگشتانی باشد که می توان موقعیتشان را تغییر داد یا دارای گرفتن مکانیسم فنری باشد این پروتزها می توانند این امکان را برای افراد نقص عضو فراهم کنند که بسیاری از تکالیف از قبیل ثابت نگه داشتن یا هل دادن یک شی را انجام دهد در واقع مطالعات گذشته نشان داده اند که افراددارای نقص عضو در قسمتی از دست که از یک پروتز دست غیرفعال استفاده میکنند بیش از افرادی که دارای پروتزهای عملکردی فعال میباشند از پروتزخوداستفاده می کنند.پروتز غیرفعال عموما شامل یک سوکت با تماس کامل از نوع مکشی است که هدف از آن فراهم کردن یک اتصال ایمن است.مفصل های عملکردی وقتی در مکان مورد نظر قرار گرفته اند با استفاده از قفل های دستی یا با اصطکاک در جای خود نگه داشته می شوند.
پروتزهای عملکردی در حالت مطلوب حداکثر الگوی گرفتن عملکردی را برای فرددچار نقص عضو نسبی فراهم می کنند الگوهایی شامل سه انگشتی /نوک انگشتی/کروی/جانبی مثل گرفتن کلید و استوانه ای مانندگرفتن یک شی با قدرت می باشد.گرفتن با الگوی سه انگشتی شایع ترین الگوی مورد استفاده است و کاربرد آن نیز از همه بیشتر است و اکثریت ابزارهای نهایی از این الگو ی گرفتن به عنوان عملکرد اولیه استفاده میکنند.این الگوی گرفتن را میتوان با یک دست چنگکی دو چنگالی greiferیا اکستنشن های شبه انگشتی انجام داد.
وقتی از مورد آخری استفاده می شود مانندelectic handsمحصول otto bockبا اجازه دادن به انگشت شست برای اینکه از وضعیت اددکشن به وضعیت ابداکشن برود می توان کارکرد جانبی یا گرفتن کلیدی را در دستی که الگوی سه انگشتی را اجرا می کندرا ادغام کرد.در همه به جز تعداداندکی از ابزارهای دارای نیروی پیشرفته این تغییر وضعیت با کمک اندام سالم انجام می شود.و مفصل با کمک قفل دستی یا اصطکاک در جای خود محکم می شود.برای افراد دارای نقص عضو درقسمتی از دست دو گزینه مبتنی بر نیروی بدنی برای فعال کردن ابزار نهایی دردسترس است مانند ابزارهای کابلی و ابزارهای مچی یا انگشتی .عیوب ذاتی ابزارهای کابلی عبارتنداز :ناراحتی در مهارکردن و گرفتن و فشارگازانبری به توانایی بیماربرای به کارگیری سیستم کابلی بستگی دارد.همچنین استفاده از یک سیستم کابلی مستلزم حرکات غیر معمول مفصل معمولا در شانه برای فعال کردن ابزار نهایی است این نه تنها هگام فعال کردن ابزار نهایی توجهات را به سمت فرددارای نقص عضو جلب می کند بلکه همچنین به جراحت های ناشی از استفاده بیش از حد در مفصل و ماهیچه منجر می شود.
مرکزظفربا سالها سابقه تولید انواع آتل ارتز و پروتز مانند ساخت انواع اندام مصنوعی ,پروتزانگشت,پروتزدست ,پروتزپای بالای زانو, پروتزپای زیرزانو ,گوش مصنوعی و انواع دست مصنوعی هوشمند شامل دست الکترونیک, دست مکانیکی و انگشت مصنوعی متحرک آماده ارائه مشاوره به شما در زمینه توانبخشی و اندام مصنوعی می باشد
نحوه ساخت پروتز متحرک انگشت
معمولاً پروتزها برای اهداف زیبایی استفاده می‌شوند. فرایند ساخت یک انگشت مصنوعی شامل قالب‌گیری از باقیمانده انگشت و قالب‌گیری از قسمت سالم انگشت برای تکثیر و تطابق دادن رنگ پوست و ناخن میشود. هدف از انجام این کار این است که پروتز ساخته شده شبیه به قسمت سالم دست یا انگشت شود. انگشتان دست معمولاً از سیلیکون ساخته می‌شوند و به عنوان اهرم یا تأمین‌کننده طول از دست رفته انگشت به درستی کار میکنند.
پروتزهای دست یا انگشت از لاستیک سیلیکونی شفاف و انعطاف‌پذیر ساخته می‌شوند. رنگ‌های سیلیکون به دقت با رنگ پوست تطابق داده میشود تا پروتز شبیه به رنگ و بافت پوست واقعی شود. یک انگشت پروتزی معمولاً به روش ساکشن به باقیمانده عضو متصل شده و انعطاف‌پذیری سیلیکون، امکان دست‌یابی به دامنه حرکتی مورد نیاز در هر قسمت از انگشت که باقیمانده است را فراهم می‌کند.
ناخن‌ها نیز ممکن است به طور جداگانه رنگ شوند تا به طور کامل با ناخن‌های سالم دیگر مطابقت پیدا کنند. همچنین میتوان لاک رنگی را حتی بر روی ناخن‌های پروتزی زد و با استفاده از پاک‌کننده‌های ملایم لاک آن‌ها را پاک کرد. سیلیکون در برابر لکه‌ها مقاوم است، بنابراین میتوان آن را با استفاده از الکل یا آبگرم و صابون تمیز کرد. اگر از این پروتزها به خوبی مراقبت کنید، می‌توانند بین 3 تا 5 سال دوام داشته باشند. معمولاً، سه ماه پس از انجام جراحی و زمانی که تورم برطرف شد، فرایند ساخت پروتز انگشت شروع میشود. احتمالاً برای آموزش استفاده از انگشت یا دست مصنوعی جدید، نیاز به درمان خواهید داشت.
