تاریخ ۲۸ بهمن ۱۴۰۲
پروتز زیر آرنج (BE) برای شخصی که دارای قطع عضو BE یا قطع عضو پایین آرنج است به صورت سفارشی ساخته میشود. این پروتز شامل یک سوکت سفارشی، آستر اختیاری، مچ دست و دست است. بسته به سیستم تعلیق مورد استفاده برای بیمار، ممکن است پروتز دارای یک آستین یا بند باشد.
یک تفاوت عمده بین اندامهای پروتز مدرن در مقایسه با نمونههای قدیمی، وجود مواد جدیدتر مانند پلاستیکهای پیشرفته و کامپوزیتهای فیبر کربنی است. این مواد میتوانند اندام پروتز را سبکتر، قویتر و طبیعیتر کنند. فن آوریهای الکترونیکی بکار رفته در پروتزهای پیشرفته امروزی، حتی قادر به تنظیم خودکار عملکرد خود در حین انجام وظایف خاص مانند گرفتن اشیاء هستند.
متخصصین کلینیک ارتوپدی فنی ظفر با سالها تجربه و بهره مندی از دانش روز دنیا انواع پروتز را با بهترین کیفیت به شما عزیزان ارائه می کنند.
مسیر درمان با پروتز
بیمار توسط پزشک متخصص ارزیابی میشود تا مناسبترین رابط، سوکت، تعلیق و اجزای عملکردی (مچ دست و دست) تعیین شود. برای تصمیم گیری در مورد مناسبترین دست مصنوعی به معاینه فیزیکی، بررسی پرونده سابقه پزشکی و مصاحبه نیاز است.
شروع فرآیند
شروع فرایند پروتز زیر آرنج میتواند در عرض چند روز یا چند هفته پس از جراحی قطع عضو آغاز شود. بیمار میتواند از جوراب فشاری اوتوبوک (Shrinker) استفاده کند که بخصوص برای پروتز اندامهای فوقانی طراحی شده است. این وسیله باعث ایجاد فشار و انقباض میشود که در فرآیند ساخت پروتز و کاهش ورم باقیمانده در اندام مفید است. این جوراب مشابه قنداق است، اما تفاوت آنها در این است که قنداق فشردهسازی مشابه را در تمام اندامها ایجاد میکند. این وسیله همچنین به کاهش حساسیت اندام برای نصب سوکت پروتز کمک میکند. پس از جراحی، اندام بیمار تا سال بعد تغییر اندازه و شکل خواهد داد. استفاده از Shrinker منجر به ثبات اندازه اندام در مراحل ابتدایی میشود و به موفقیت پروتز کمک میکند.
اسکن قالب و آسترها
قدم بعدی در روند ساخت پروتز این است که در صورت لزوم، آستر متناسب بیمار ساخته شود. آسترها ممکن است برای اندام فوقانی بیماران استفاده شوند اما به طور کلی، بیماران مستقیماً از یک سوکت استفاده میکنند. در صورت استفاده، آستر رابط نرمی است که روی پوست بیمار را میپوشاند. کارکرد اصلی آستر جذب نیروهایی است که در هنگام استفاده از پروتز شما ایجاد میشود و اندام باقی مانده را سالم نگه میدارد و به شما این امکان را میدهد تا پروتز را برای مدت طولانی تری بپوشید. انواع آسترهای معمولی و سفارشی وجود دارد. اگر اندام باقیمانده دارای یک شکل غیر معمول باشد، ممکن است از آسترهای سفارشی استفاده شود. اینها با ایجاد تصویر از اندام بیمار از طریق قالب گیری یا اسکن با استفاده از چندین اسکنر و نرم افزار مختلف ساخته میشوند. فرایند ساخت یک آستر سفارشی بیشتر از یک آستر معمولی طول میکشد. اگر شکل اندام باقیمانده معمولی است، برای سفارش یک آستر مناسب اندازه گیری میشود.
پس از آماده شدن آستر، یا اگر بیمار از آستر استفاده نمیکند، زمان آن است که بیمار برای اولین سوکت خود قالب گیری شود. روشهای مختلف ریخته گری بر اساس نوع پروتز، مورد استفاده قرار میگیرد که قبلاً توسط متخصص پروتز و بیمار در مورد آن تصمیم گیری شده است. در این مرحله، قالبهای متناسب اصلاح میشوند تا سوکت تشخیصی پروتز شما تهیه شود.
سوکتهای تشخیصی
اولین سوکت پروتزی که دریافت خواهید کرد، سوکت تشخیصی نامیده میشود. این سوکت از پلاستیک سبک ساخته شده و به ما این امکان را میدهد تا تناسب موجود را ارزیابی کرده و مناطق مورد فشار را راحتتر ببینیم. در اولین نوبت این سوکت به بیمار داده می شود. به طور معمول، بیمار با این سوکت به خانه نمیرود، بلکه آنها ساخته شدهاند برای اینکه در دومین نوبت تشخیصی، تراز، عملکرد و راحتی آنها امتحان شود. در نتیجه برای شروع کار از یک سوکت تشخیصی پلاستیکی استفاده میشود زیرا ممکن است لازم باشد قسمتهایی از سوکت اصلاح شود تا به طور مناسب اندام شما را احاطه کند. این کار را میتوان با گرم کردن پلاستیک به راحتی انجام داد.
معمولاً چندین سوکت برای اندام فوقانی مورد نیاز است، زیرا به دقت بیشتری نیاز است. هرچه تناسب پروتز شما بهتر باشد، نتیجه بهتری کسب خواهد شد.
سوکت لمینت نهایی
پس از تأیید پزشکان برای فیت شدن بهتر پروتز، میتوان به ساخت یک سوکت چند لایه حرکت کرد. سوکت چند لایه با استفاده از فیبر کربنی ساخته میشود که باعث میشود سوکت پلاستیکی سبکتر و مقاومت کششی بیشتری داشته باشد. همچنین، فیبر کربنی دوام بیشتری دارد و بسته به میزان فعالیت و تغییرات در اندام، سوکت تا چند سال ماندگار خواهد بود. بیمار میتواند سوکت سفارشی با رنگ پوست خود یا آرم تیم ورزشی مورد علاقهاش را انتخاب کند. سوکت ممکن است دارای یک لایه داخلی از پلاستیک نرمتر باشد.
پروتز چندین بار برای بیمار نصب و در آورده میشود تا بیمار بتواند خودش یاد بگیرد که چگونه این کار را انجام دهد. اندازه آن نیز قابل تنظیم است و بیمار آموزشهایی برای کمک به استفاده از پروتز دریافت خواهد کرد. کاردرمانی نیز یک بخش مهم از آموزش و تقویت عضلات اندام فوقانی است که جدا از ویزیتهای پزشک متخصص انجام میشود.
انواع پروتز زیر آرنج
سیستم کنترل این پروتزها به نیازها، کارکردها و اهداف هر بیمار بستگی دارد و شامل موارد زیر است:
- منفعل- پروتز بدون اجزای متحرک
- حرکت با نیروی بدن- دستگاه ترمینال با نیروی حرکتی بدن فعال میشود.
- نیروی خارجی- یک سیگنال الکتریکی تقویت شده توسط عضله انقباضی تولید میشود که برای کنترل یک دستگاه ترمینال برقی استفاده میشود و به عنوان میوالکتریک شناخته شده است.
- ترکیبی- ترکیبی از مکانیسمهای بدن و نیروی خارجی
پروتزهای میوالکتریک (MP)
پروتز میوالکتریک از عضلات بازوی آسیب دیده برای کنترل باز و بسته شدن دستگاه ترمینال (دست یا قلاب) استفاده میکند. الکترود در پروتز قرار داده میشود. از باتریهای قابل شارژ نیز برای تأمین برق موتور برای کار دست استفاده میشود. با انقباض عضلات بازو که در گذشته حرکت دست را کنترل میکردند، خروجیهای الکتریکی به موتور ارسال میشود و دست مصنوعی را باز و بسته میکنند. از خروجیهای الکتریکی میتوان برای کنترل سرعت باز و بسته شدن دست استفاده کرد و همچنین با اضافه کردن یک روتور به مچ دست میتوان مچ دست را چرخاند.
برای استفاده از پروتز میوالکتریک، حداقل یکی از عضلات بازو باید قادر به تولید بار کافی باشد تا بتواند سیگنال را از الکترود به موتور ارسال کند. اگر ماهیچهای قوی وجود نداشته باشد، در صورت تمایل، میو الکتریک میتواند از سوئیچها استفاده کند.
پد لمسی نیز یکی دیگر از گزینههای الکتریکی است. پد لمسی با الکترود متفاوت است زیرا بر خلاف تکانههای الکتریکی ناشی از فعال سازی عضلات، با لمس فعال میشود. پد لمسی به بخشی از بازو یا دست باقیمانده نیاز دارد تا بتواند نیروی کافی را برای فعال کردن پد ایجاد کند. این سیستم با ناهنجاریهای مادرزادی که در آن ممکن است یک زائده باقی مانده برای فعال کردن لمس در دسترس باشد، مناسب است. مهمترین مزیت این سیستم این است که فرد احساس میکند در هنگام کار با دست، کنترل بیشتری بر روی آنچه انجام میدهد، دارد.
پروتزهای میوالکتریک معمولاً به حالت تعلیق در میآیند، به این معنی که برای نگه داشتن پروتز روی اندام باقیمانده، ضروری نیستند. پروتز با اتصال به استخوانهای آرنج نگه داشته میشود.
بازوهای میوالکتریک از نظر کاربردی و همچنین از نظر زیبایی بسیار جذاب هستند. مضرات آنها اینست که سنگین تر، گرانتر و کمتر کاربردیتر از نمونههای سنتی هستند. آنها همچنین نیاز به نگهداری بیشتری دارند.
نصب
یک میوالکتریک را نمیتوان با جوراب (مخصوص زیر پروتز دست) پوشید. پوست بازو باید مستقیماً در مقابل الکترود قرار گیرد. برای قرار دادن پروتز، اندام باقیمانده فقط داخل سوکت میلغزد. ممکن است از پودر بچه برای کمک به پوشیدن پروتز استفاده شود. اگر دست به درستی کار نکند، ممکن است نیاز باشد اندام باقی مانده در محل الکترودها را خیس کرد. این کار در انتقال تکانههای الکتریکی بازو به الکترود کمک میکند.
در آوردن پروتز
پروتز را میتوان برعکس روش پوشیدن، درآورد.
مراقبت و نگهداری
پروتز را در آب فرو نکنید !!! در صورت لزوم میتوان سوکت را با صابون و آب پاک کرد.
همچنین میتوان از یک دستکش برای پوشیدن روی پروتز استفاده کرد که آن را نیز با استفاده از صابون و آب یا الکل میتوان تمیز کرد.
دستکش میتواند با جوهر، روزنامه و جین آبی به راحتی رنگ بگیرد. برای طولانی تر شدن طول عمر دستکش، بهتر است هنگام استفاده از این وسایل، مراقب باشید.
توصیه ها
باتری باید شبها در شارژر قرار گیرد. اگر پروتز در آب فرو رفته است، سریعاً با متخصص پروتز خود تماس بگیرید.
پروتز عملکردی با نیروی بدن
پروتز عملکردی دارای یک تسمه است که در اطراف بازوی مخالف قرار دارد و به دستگاه ترمینال (قلاب یا دست) متصل میشود. با استفاده از ماهیچههای شانه و بازو، کابل کشیده میشود و دستگاه ترمینال را باز یا بسته میکند. دستگاههای ترمینال از نوارهای لاستیکی برای ایجاد مقاومت استفاده میکنند. هرچه نوارهای لاستیکی بیشتر باشند، باز کردن آنها دشوارتر است زیرا نیروی بیشتری لازم دارند.
پروتز ممکن است با استفاده از یک کاف سه گوش و مهار اضافی روی بازو به حالت تعلیق درآید و یا ممکن است با گرفتن محور استخوانهای آرنج، به حالت تعلیق در بیاید.
نصب
- جوراب نخی را روی اندام باقیمانده بپوشید.
- اندام باقیمانده را به داخل پروتز فشار دهید.
- همانطور که پیراهن میپوشید، از بند بازو نیز استفاده کنید. یا بازوی جانبی را از حلقه جلوی بدن عبور داده و سپس بند را روی سر خود بیندازید.
پروتز زیبایی
هدف اصلی پروتز زیبایی جایگزینی قسمت از دست رفته بدن است. تصور میشود که پروتزهای زیبایی فقط مصرف زیبایی شناسی دارند. با این حال، پروتز زیبایی میتواند به بازوی جانبی کمک کند. میتوان از آن برای نگه داشتن و متعادل کردن وسایل، بستن درهای باز، جابجایی صندلی و غیره استفاده کرد.