تاریخ ۲۶ آبان ۱۴۰۲
پروتز بینی سیلیکونی: ایمپلنت بینی مصنوعی جایگزین بینی
گاهی اوقات، برای اینکه یک جراح بتواند یک تومور پیشرفته را از داخل بینی و یا حفره‌های داخل آن بیرون بیاورد، ممکن است مجبور باشد بخشی یا حتی کل بینی را بردارد. اگر بازسازی بینی از طریق عمل جراحی ممکن نباشد، در این صورت می‌توان از پروتز بینی قابل برداشت یا بینی مصنوعی استفاده کرد.
فرآیند ساخت پروتز مصنوعی بینی طوری است که بیشترین شباهت ممکن را به بینی واقعی شما داشته باشد. جراح بینی پروتز را به گونه‌ای طراحی می‌کند که با رنگ پوست شما همخوانی داشته باشد. همچنین، لبه‌های پروتز به گونه‌ای ساخته می‌شوند که به صورت شما ادغام شده و یکپارچه به نظر بیایند. گاهی اوقات، ممکن است نیاز باشد چندین جلسه با پزشک مشاوره‌گر تخصصی راهبری برای هماهنگی پروتز بینی سیلیکونی شما با صورتتان دریافت کنید.
پروتز بینی مصنوعی را می‌توان به کمک چسب‌های خاص، چسب نواری، عینک و یا ایمپلنت‌های خارج دهانی (دستگاهی که به کمک عمل جراحی به استخوان‌های صورت که پروتز به آن متصل‌شده است) در سر جای خود محکم نگه‌داشته می‌شوند.
ساختن پروتز بینی به همان اندازه که به علم نیاز دارد به همان اندازه نیز یک کار هنری محسوب‌می‌شود لذا نتایج مربوط به زیبایی آن به مهارت پزشک جراح بستگی‌دارد.
ابتدا پروتز بینی تراشیده شده و سپس بر اساس نیازهای فرد قالب‌ریزی می‌شود. نشانه‌های کالبدی، نسبت چهره و تقارن با دقت در نظر گرفته‌می‌شود تا ظاهری رضایت‌بخش و شبیه به بینی طبیعی به همراه داشته باشد. غالبا به این دلیل از لاستیک سیلیکون در ساخت پروتز بینی استفاده‌می‌شود زیرا به راحتی می‌توان آن را همرنگ با پوست و ظاهر فرد کرد.
بعد از اینکه بیمار اولین پروتز را از مرکز پزشکی / کلینیک درمانی خود دریافت می‌کند، ممکن است اصلاحات و تغییراتی برای بهتر کردن آن را خواستار شوند. آنها می‌خواهند شیوه‌ی دیگری را برای رفع نواقص پروتز که آنها را ناامید کرده است، امتحان کنند. متخصصین کلینیک ظفر روش ادغام حاشیه، ترکیب با صورت ، زیبایی‌شناسی شکل ، روش چسب زدن یا جنبه‌های دیگری را که روی صورت سنگینی می‌کنند بهبود می‌بخشد. صحبت در مورد انتظاراتی که بیمار دارد، برای موفقیت در بلند مدت بسیار حائز اهمیت است.
انواع پروتز صورت
پروتز صورت یک وسیله مصنوعی است که از آن برای جایگزین‌کردن قسمتی از صورت که از شکل افتاده و یا از بین‌رفته است استفاده‌می‌شود. افرادی که احتمالا قسمتی از صورت آنها بر اثر سرطان، تروما و یا ناهنجاری‌های مادرزادی از بین‌رفته است به پروتز نیاز دارند. پروتزهای صورت در مقایسه با عمل جراحی مزایا و معایبی متعددی به همراه دارند که می‌توان در مورد آنها با پزشک مربوطه بطور مفصل صحبت‌کرد.
شایع‌ترین پروتزهای صورت عبارتند از:
انواع دیگر پروتز صورت میتواند شامل چانه ، لب یا گونه‌ها باشد یا فقط برای پر کردن یک جای زخم و اسکار بزرگ ناشی از عمل جراحی ساخته شود. گاهی اوقات پروتز صورت ممکن است ترکیبی از انواع مختلف پروتزهای خارجی مانند چشم ، بینی و گونه باشد (معروف به پروتز نیمه صورت). گاهی یک ناحیه خالی‌شده‌ی بزرگی وجود دارد که هم به پروتزهای داخلی و هم به پروتزهای خارجی نیاز خواهد داشت که به‌منظور کامفولاژ(استتار) و نگه داشتن ساختار به یکدیگر وصل می‌شوند.
هرچند که پروتز بینی غالبا ظاهری بسیار شبیه به واقعیت دارند اما استفاده از آن محدودیت‌هایی دارد. پروتزهای بینی بدین منظور طراحی شده‌اند که طرف مقابل را در برخوردهای اجتماعی روزمره از قبیل قدم‌زدن در خیابان، سوارشدن در اتوبوس یا خرید از سوپرمارکت سر کوچه فریب‌دهند. پروتز صورت غالبا میتواند نگرانی و دلهره‌های ناشی از برخوردهای اجتماعی و عادی را برطرف‌کند اما در صورت که با دقت و حساسیت به آن نگاه‌شود می‌توان وجود آن بر روی صورت را تشخیص‌داد.
مزایا و معایب پروتز بینی چیست؟
در صورت عدم امکان انجام جراحی بیشتر، قرار دادن پروتز (توانبخشی با استفاده از پروتزی)، یک گزینه با ارزش است. مانند هر روش دیگر، مزایا و معایبی نیز وجود دارد که باید در تصمیم‌گیری در مورد پروتز مناسب برای خود در نظر بگیرید.
مزایا
- بعد از جراحی‌های بزرگ و عمده‌ی سر و گردن ، پروتز میتواند فرد را قادر سازد تا به زندگی عادی و روزمره‌ی خود بازگردد.
- حفاظت و نگهداری نواحی آسیب‌دیده
- پروتزها ، ابزار مهمی برای توانبخشی اجتماعی و جسمی فرد بعد از انجام جراحی سرطان هستند.
- پروتزها می‌توانند بسیار ظریف باشند و در برخی شرایط آناتومیکی می‌توانند زیبایی بهتری را نسبت به نتیجه‌ی زیباسازی حاصل از برخی عمل‌های جراحی بازسازی و ترمیم ارائه دهند.
- این روش میتواند غیر تهاجمی باشد: پروتزها نیازی به جراحی دیگری ندارند مگر اینکه پروتز کاشته شود و یا به وسیله‌ی ایمپلنت‌های تعبیه شده در استخوان، به ناحیه‌ی مورد نظر متصل شوند.
- از بافت‌های ظریف محافظت می‌کند
- افراد را برای شروع زندگی “طبیعی جدید” خود توانمند می‌سازند.
معایب
- پروتز ممکن است یک اتصال دائمی نداشته باشد و معمولاً روزانه باید برای تمیز کردن و بهداشت از جای خود درآورده شود.
- پروتز غیر کاشته شده (بدون اتصال دائم) با گذشت زمان پوسیده می‌شود و نیاز به نگهداری دارد و در طول زندگی افراد هر چند وقت یکبار تعویض می‌شود.
چه زمانی عمل قطع بینی اتفاق می‌افتد؟
رینکتومی یا برداشتن بینی، به عنوان یکی از روش‌های درمانی ضروری برای کنترل و برداشتن تومورهای بدخیم مانند سرطانهای پوستی از جمله سلول پایه، کارسینوم سلول سنگفرشی و ملانوم بدخیم استفاده می‌شود. همچنین، تومورهای بدخیم یا عفونت‌های قارچی مانند موکورمایکوز نیز می‌توانند در استخوانها یا سینوس‌ها در نزدیکی بینی شکل بگیرند که نیازمند جراحی می‌باشند و در آن جراحی، بینی نیز درگیر می‌شود. در بسیاری از موارد، جراحان سر و گردن و جراحان پلاستیک بیماران را به جراحان پروتز بینی ارجاع می‌دهند تا برای آنها راه حلی مناسب و بهترین نتیجه را در نظر بگیرند.
پروتز بینی چیست؟
افرادی وجود دارند که نیاز به پروتز بینی دارند زیرا کل بینی یا بخشی از آن را از دست داده‌اند. دلایل متداول از از دست دادن شکل طبیعی بینی شامل برداشتن تومور از طریق بینی، تروما و یا عفونت می‌باشد. برای نصب پروتز بینی، از ویژگی‌های کالبدی و چسب مخصوص با درجه پزشکی یا ایمپلنت‌های سر و صورت استفاده می‌شود. اندازه و شکل بینی هر فرد با یکدیگر متفاوت است، بنابراین پزشک تمام تلاش خود را می‌کند تا بهترین نتیجه ممکن را از پروتز بینی بدست آورد. یکی از روش‌های متداول که پزشک میتواند در طراحی پروتز بینی به کار برود، استفاده از عکس است. پزشک با تماشای عکس‌های شما یا عکس افرادی که بینی شبیه به بینی شما باشد، میتواند شکل بینی شما را قبل از اینکه دچار بدشکلی شود، مشاهده کند. اگر فردی که بینی او شبیه به بینی شما است راضی‌باشد، پزشک میتواند بینی جدید شما را براساس کپی بینی او طراحی کند.
روند تولید پروتز بینی
پزشکان اغلب پس از برداشتن بینی بیمار و در مدت زمان نقاهت یا تحت درمان قرار گرفتن ، جهت تهیه پروتز بینی برای بیمارشان با مرکز ساخت پروتز تماس می‌گیرند. اگرچه پزشکان ترجیح می‌دهند قبل از عمل بیمار را ببینند و یک فرم بینی توخالی سبک تهیه کنند که به آرامی در محل قرار گیرد.
این کار به این دلیل است که کمک می‌کند تا بیمار بلافاصله پس از جراحی، چیزی راحت و محافظ برای پوشاندن محل داشته باشد. همچنین ممکن است این پوشش اندازه و شکل صحیح بینی آنها را نشان دهد. پس از بهبودی کامل ، پزشک میتواند پروتز نهایی را بسازد.
حرفه‌ی ساخت پروتز بینی یک تخصص آموخته شده مانند سایر تخصص‌های دیگری است که با مواد و مهارت‌های پایه شروع می‌شود. اسکنرهای جدید و پرینترهای سه بعدی اکنون به طرز چشمگیری فرم و کانتور بافت نرم را ضبط می‌کنند و مدل‌های کاربردی را ایجاد می‌کنند که تصویر بسیار دقیقی از فرم بینی را نشان می‌دهند. اما این یک جزء ایستا است. هنگامی که بیمار لبخند می‌زند ، چه اتفاقی برای این پروتز مدل‌سازی شده از روی آن کانتور می‌افتد؟
بسیاری از تنظیمات و اصلاحات در حین مشاهده و بررسی حالات مختلف صورت بیمار انجام می‌شوند، و استراتژی‌های حفظ و نگه‌داشتن برای ساده و موفق آمیز بودن روند تولید پروتز به کار برده می‌شوند. پزشک همچنین از تجربه‌ی خود برای پیش‌بینی انحرافات حاشیه در طول زمان استفاده کرده و روند طراحی را راهنمایی می‌کند و برای طبیعی بودن و دوام کار، رنگ‌آمیزی عمقی روی آن انجام می‌دهد.
راه‌های اتصال پروتز بینی
پروتز بینی را می‌توان به کمک یکی از روش‌های زیر در جای خود نگه‌داشت:
- استفاده از چسب‌های پزشکی
- استفاده از ایمپلنت‌های ادغام‌شده با استخوان
اتصال پروتز بینی به روش استفاده از چسب‌های پزشکی
این روش شبیه به استفاده از ماسک و گریم استفاده شده در فیلم‌ها است و نیازمند این است که فرد یک چسب زخم با درجه پزشکی به پشت پروتز بزند تا از این طریق باعث محکم‌شدن آن در سر جای خود شود. شرایط خاص مانند رطوبت بالا، پوست چرب و یا تعریق شدید میتواند باعث در رفتگی پروتز در یک لحظه نا‌مناسب شده و احتمال این وجود دارد که سبب سلب اعتماد به نفس فرد نسبت به استفاده از پروتز بینی شود. با استفاده از این روش می‌توان هر روز عصر پروتز بینی را برداشته و به همراه پوست زیر آن تمیزکرد.
استفاده از ایمپلنت
این روش نسبت به روش قبلی جهت ثابت نگه داشتن پروتز صورت و بینی مطمئن‌تر است. استفاده از ایمپلنت ادغام‌شده با استخوان که به آن ادغام ایمپلنت نیز می‌گویند نیازمند دو عمل جراحی جزئی می‌باشد. در جراحی اول فیکسرهای کوچک تیتانیوم را در داخل استخوان پیوند می‌کنند و حداقل سه ماه طول‌می‌کشد تا استخوان در اطراف ایمپلنت رشدکند و باعث محکم‌شدن جای پروتز شود. جراحی دوم که اباتمنت نامیده‌می‌شود در آن ایمپلنت به کمک تیتانیوم واسطه فراتر از سطح پوست می‌رود. بعدها می‌توان از اباتمنت برای نگه‌داشتن میله‌های طلا استفاده‌شود تا پروتز بدان متصل‌شود یا از آهنربا استفاده شود. روش ادغام ایمپلنت به شدت حفظ و نگهداری پروتز را بهبود بخشیده و باعث کسب نتایج به مراتب بهتری از نظر زیبایی می‌شود. همچنین این شکل از پروتز بایستی در هر شب برداشته شده و به همراه پوست زیر پروتز تمیزشود.
گاهی‌اوقات هر دو جراحی در قالب یک عمل صورت‌می‌گیرد. متاسفانه تمامی افرادی که به پروتز صورت نیازدارند نمی‌توانند گزینه‌ی مناسبی برای روش ایمپلنت به روش ادغام با استخوان باشند لذا گزینه‌های درمانی بایستی توسط یک تیم توانبخشی مجرب پروتز سر و صورت با فرد بیمار در میان گذاشته شود.
پروتز صورت و بینی به مرور زمان فرسوده شده و برخی از ارزش‌های زیبایی خود را از دست می‌دهد. فرسودگی و از کار افتادگی پروتز به دلیل عوامل متعددی همچون آلودگی، روغن‌های بدن و نور فرابنفش رخ‌می‌دهد و به تدریج رنگ‌ها به سمت زردی می‌رود. معمولا باید تقریبا هر دو سال یک بار پروتز بینی یا صورت را مجددا از نو ساخت.
مزایای ایمپلنت پروتز بینی
پروتزهای بینی که به استخوان متصل‌می‌شوند مزایای زیادی نسبت به اتصال ایمپلنت به روش استفاده از چسب دارند که شامل موارد زیر می‌باشد:
- طول عمر مفید پروتز در این روش بیشتر است.
- نتایج حاصل از این روش از نظر زیبایی بهتر است و لبه‌های پروتز در این روش بسیار نازک‌بوده و با پوست صورت ترکیب‌می‌شوند.
- مشکلات ناشی از تمیزکردن محصولات چسبی از روی پوست و پروتز وجود ندارد.
- پروتز بینی به راحتی به محل صحیح متصل‌می‌شود.
- اعتماد بنفس بیماران در حفظ و نگه‌داشتن مطمئن پروتز در این روش بیشتر است.
مراقبت از بافت اطراف اباتمنت‌ها
تمیزکردن نواحی اطراف اباتمنت‌ها جهت سلامت درازمدت ایمپلنت بسیار حیاتی است. حتما اطمینان حاصل‌کنید که قبل از اینکه به پروتز دست بزنید دستانتان و پوستتان تمیزباشد. هر روز پوست اطراف اباتمنت را تمیزکنید. بهترین روش برای این کار زمانی است که موهای خود را می‌شویید زیرا شامپو و آب گرم به نرم‌شدن هرگونه چرک و کثیفی کمک‌می‌کند که ممکن‌است در قسمت پایه اباتمنت انباشت شده باشد. به آرامی این نواحی را با مسواک بچه بشویید. قسمت مویی مسواک را در کناره‌های اباتمنت و به شکل موازی با پوست بمالید و سعی‌کنید که با پوست تماسی نداشته باشد لذا باید دقت‌کنید که پوست بر اثر فشار شدید مسواک دچار آسیب‌دیدگی نشود. بایستی به آرامی رسوبات انباشت‌شده تمیزشود. برای تمیزکردن و از بین بردن این رسوبات و چرک‌ها می‌توانید از هر نوع صابون یا شامپویی استفاده‌کنید. در آخر به دقت قسمت مورد نظر را با آب خالی بشویید زیرا باقی‌ماندن کف و صابون میتواند باعث تحریک و سوزش پوست شود. بخاطر داشته باشید که باید همواره مسواک بچه تمیز بوده و زود به زود آن را عوض‌کنید. پس از تمیزکردن نواحی مربوطه به آرامی آن قسمت را خشک‌کنید. با استفاده از پراکسید هیدروژن که با آب (۵۰:۵۰) رقیق شده به راحتی می‌توان رسوبات و چرک‌های انباشت‌شده را زدود. از مالیدن الکل ایزوپروپیل یا پراکسید هیدروژن نیتروژن بر روی پوست خود اجتناب‌کنید. اگر دچار درد مداوم، تورم یا قرمزی در اطراف اباتمنت شدید در این صورت با پزشک تماس‌بگیرید زیرا این موارد می‌توانند نشانه‌ای از عفونت یا شل‌شدگی اجزا باشند. ممکن‌است که پزشک قطره‌های آنتی بیوتیک یا استروئید و یا پماد را برای شما تجویز‌کند. پیش از استفاده از پماد بدون نسخه با پزشک خود مشورت‌کنید. در ابتدا شما باید هر ۶ ماه یکبار بطور مرتب و منظم به پزشک مراجعه‌کنید تا به حفظ و نگهداری پروتز خود کمک‌کرده و اباتمنت‌های شما مورد معاینه و بررسی قرارگیرند. برای تمیزکردن قسمت‌های اطراف اجزاء که دسترسی به آنها دشوار است می‌توان از پاک‌کننده‌های غیرالکلی کودکانه استفاده‌کنید. از این مواد بعنوان یک خلال دندان در نواحی اطراف اجزاء استفاده‌کنید. شاید لازم باشد که برای داشتن دید بهتری از اباتمنت یک آیینه دارای بازوهای آکاردئونی بخرید. همچنین به کمک یک آیینه کوچک دهانی نیز می‌توان وضعیت اباتمنت‌ها را بررسی‌کرد.
هر چند وقت یکبار باید به پزشک مراجعه‌کرد؟
مراجعه سالانه به پزشک میتواند عمر مفید پروتز بینی یا پروتز اوربیتال را افزایش‌دهد. پزشک به طور کامل پروتز شما را تمیزمی‌کند، در صورتی که پروتز دچار تغییر رنگ شده باشد آن را درست‌می‌کند و هر گونه ترمیم و تعمیری که نیاز باشد آن را برطرف‌می‌کند. بیمارانی که از ایمپلنت‌های سر و صورت استفاده‌می‌کنند باید هر ۶ ماه یکبار به پزشک مراجعه‌کنند تا پوست اطراف اباتمنت‌ها و طراحی پروتز بررسی‌شود.
ماندگاری و طول عمر پروتز بینی چقدراست؟
طول عمر پروتز بینی سیلیکونی چیزی یک تا سه سال است و به عوامل زیادی همچون محیط کاری و خانه، قرارگرفتن در معرض نور خورشید، نوع پوست و رعایت بهداشت بستگی‌دارد. در اکثر موارد می‌توان یک پروتز بینی را به کمک از پیش قالب موجود از بینی شما در طی یک یا دو جلسه بازتولیدکرد. هرگاه که صورت فرد رشدکرده و یا دچار تغییر شده باشد در این صورت شاید لازم باشد که مجددا پروتز شما قالب‌گیری شود.
چه مدت بعد از عمل یا پرتودرمانی باید منتظر پروتز باشم؟
برای پروتز مسدود کننده‌ی داخل دهانی ممکن است در زمان عمل جراحی، یک پروتز موقت برای شما کار گذاشته شود. برای پروتزهای خارجی صورت می‌توانید بعد از فروکش شدن کامل تورم و بهبودی کامل، کار آن را انجام دهید. این کار بسیار به نحوه بهبودی بدنتان و نوع عمل‌های جراحی که ممکن است داشته باشید بستگی دارد. تیم پزشکی شما هنگام آمادگی‌تان به شما اطلاع خواهند داد.
هزینه پروتز بینی چقدر است ؟
هزینه‌ی پروتز بینی، بسته به اندازه ، موقعیت آناتومیکی و نحوه اتصال پروتز تا حد زیادی متفاوت است.
