درمان گودی کمر (لوردوز) چیست؟
گودی کمر یا لوردوز (Swayback) یک بیماری است که در آن، بخش پایینی ستون فقرات قوس یا انحنای اضافی پیدا می‌کند. ستون فقرات به طور طبیعی در قسمت گردن، بالا و پایین دارای انحنا است تا بتواند به تعدیل ضربه (ضربه گیر) و همچنین تحمل وزن سر انسان کمک کند. زمانی که انحنای طبیعی ستون فقرات در قسمت پایینی پشت (ناحیه کمر) بیشتر از حد نرمال شود، گودی و انحنای زیاد کمر رخ می‌دهد و این موضوع می‌تواند به علت افزایش فشار روی ستون فقرات، باعث ایجاد کمردرد شود.
در افراد مبتلا به لوردوز، انحنا یا قوس کمر در قسمت پایینی پشت کاملاً مشهود است و شکل ستون فقرات آنها از زاویه بغل شبیه به حرف C است. همچنین، در افراد مبتلا به این مشکل، بیرون‌زدگی در قسمت شکم و باسن مشاهده میشود.
یک روش ساده برای تشخیص گودی کمر این است که دراز کشیده و پشت را به سطح صاف تخته بچسبانید. سپس دست را در فضای خالی زیر قسمت پایینی کمر قرار دهید. اگر این فضای خالی بیش از حد بزرگ باشد، احتمالاً شما مبتلا به گودی کمر هستید. درمان گودی کمر بستگی به میزان انحنای ستون فقرات و سایر علائم مشاهده شده دارد.
میزان طبیعی قوس کمر
بنابر منابع فیزیوتراپی استخوانی یا ارتوپدیک, قوس نرمال کمر بین 30 تا 35 درجه تخمین زده شده است زمانی که فرد در حالت ایستاده باشد.
کاهش قوس کمر به دیسکها فشار می آورد, در حالی که گودی و قوس کمر باعث افزایش فشار روی سطوح مابین مفاصل ستون فقرات میشود.
ارتباط گودی کمر و انحراف لگن خاصره با کمر درد
میزان انحراف لگن خاصره تاثیر مستقیم بر گودی کمر دارد. اگر شما لگن خاصره را به عنوان یک سطل آب تصور کنید که به سمت جلو متمایل شده ,در این صورت آب روی انگشتان پای شما ریخته میشود که این , کجی لگن خاصره ی پیشین نامیده میشود و باعث افزایش آن خواهد شد. برعکس، کجی لگن خاصره ی پسین باعث کاهش و رفع گودی کمر میشود.
هایپرلوردوز (گودی بیش از حد کمر)
زمانی که انحنای کمر بسیار شدید میشود می توان گفت بخش تحتانی کمر دچار تو رفتگی بیش از حد معمول شده است.
به منظور عملکرد صحیح ستون فقرات, قوس کمر باید در حد نرمال باشد که این بستگی دارد به شکل خاص استخوانی از ستون فقرات به نام ورتبرا. اگر این قوس افزایش یابد به سایر بخشهای ستون فقرات فشار وارد میشود و فرد دچار کمر درد میشود.
علل شایع
گاهی لوردوسیس یا گودی کمر در دوران کودکی و بدون هیچ دلیل خاصی بوجود می آید که به آن گودی کمر خوش خیم دوران طفولیت می گویند. این بدان معناست که افراد در سنین مختلف می توانند مبتلا به این بیماری باشند.
لوردوز باعث میشود که باسن برجسته تر به نظر برسد. کودکان مبتلا به این بیماری هنگامی که به پشت دراز می کشند , فضای خالی بیشتری در بخش تحتانی کمرشان احساس می کنند. سرخوردم مهره -بیماری که در آن استخوان ستون فقرات از جای اصلی خود خارج شده و در استخوان بعدی فرو میرود- نیز منجر به ابتلا به این مشکل میشود. شما ممکن است به طور مادرزادی مبتلا به این بیماری باشید یا با انجام تمرینات ورزشی مثل ژیمناستیک به آن مبتلا شوید یا ممکن است این بیماری بر اثر آرتروز ستون فقرات به وجود بیاید.
علت با شیوع کمتر در کودکان
Achondroplasia اختلال در رشد استخوانها که باعث ابتلا به نوع بسیار شایع کوتولگی میشود.
پلاسیدگی عضلانی
سایر بیماری های ژنتیکی
دلایل دیگر
علت گودی کمر می تواند:
داشتن اندام ضعیف
چاقی
پوکی استخوان به علت کهولت سن
اختلال دیسک کمر
قوز کمر (کیفوز)
Achondroplasia نوعی کوتولگی
علل گودی بیش از حد کمر
برخی ماهیچه های اطراف ران و ستون فقرات قطور میشوند و برخی ضعیف میشوند که این باعث عدم تعادل میشود که این معمولا سندروم lower crossed نامیده می شود. این بستگی به محل قرار گیری ماهیچه های قطور و ضعیف دارد
علائم
گودی کمر برخی مواقع باعث ایجاد درد و اختلالات حرکتی میشود. این مشکل عمدتاً در قسمت پایین ستون فقرات رخ می‌دهد و باعث بروز حالت برجستگی در باسن میشود. هنگامی که دراز کشیده و پشتتان را روی یک سطح سخت قرار می‌دهید، افراد مبتلا به گودی کمر شدید فضای بزرگی در قسمت پایین کمر دارند. اگر انحنا قابل انعطاف باشد، نگرانی زیادی وجود ندارد؛ اما در غیر این صورت، درمان خمیدگی کمر لازم است.
تشخیص
برای تشخیص علائم گودی کمر، لازم است که پزشک اطلاعاتی از پیشینه پزشکی بیمار داشته باشد و همچنین تمرینات پزشکی خاصی انجام شود. اهمیت پیشینه پزشکی بیشتر زمانی مشخص میشود که گودی بیش از حد باشد. در صورت پیشرفت بیماری یا افزایش گودی، بیمار ممکن است تمرینات خاصی انجام دهد تا بتواند تشخیص دهد که گودی انعطاف‌پذیر است یا خیر. همچنین، بسته به میزان تمرینات، آزمایشات بیشتری برای تشخیص سایر ناهنجاری‌ها انجام میشود.
اگر فرد درد، بی‌حسی، گرفتگی و ضعف در عضلات پا یا دست، یا عدم کنترل روده و مثانه را تجربه کند، پزشک ممکن است یک سنجش عصب شناختی انجام دهد. در موارد دیگر، آزمایشات دیگری مانند عکسبرداری از ستون فقرات نیز انجام میشود.
چه موقع باید اقدام به درمان نمود؟
اگر گودی کمر از نوع انعطاف پذیر نباشد باید برای رفع و بهبودی آن اقدام نمود. همچنین اگر یکی از موارد زیر را تجربه کردید باید به دنبال درمان باشید:
درد
گرفتگی عضلات
احساس بی حسی در اعضا
مشکلات روده یا مثانه
بیشتر حرکات و انعطاف پذیری ما بستگی به سلامت ستون فقراتمان دارد ,اگر به بهبود آن کمک کنیم در واقع بر یکی از موانع زندگی پیروز شدیم که آن آرتروز و از بین بردن درد مزمن در ناحیه کمر است
درمان لوردوز
درمان گودی کمر بستگی دارد به میزان انحنا ستون فقرات یا سایر علائمی که ظاهر شده است
موارد رفع و بهبودی عبارتند از:
معالجه از طریق دارو برای کاهش درد و تورم
فیزیو تراپی برای کمک به افزایش قدرت درونی ماهیچه ها به منظور افزایش عملکرد فیزیکی.
فیزیوتراپیستها مستقیما با برنامه های مرتبط با ستون فقرات کار می کنند برای تهیه برنامه های نرمشی مناسب و حرکات اصلاحی گودی کمر و روشهای درمانی مرتبط جهت دفع درد و عدم توازن ماهیچه ای که بر اثر اختلال ستون فقرات تجمع یافته است.
یوگا (برای افزایش قوای جسمانی ,قدرت ,انعطاف پذیری و حدود حرکت)
کاهش وزن
بریس
جراحی در مواقعی انجام حرکات اصلاحی گودی کمر و روش های دیگر مفید نبوده و گودی کمر بسیار وخیم است.
تمرینات ورزشی
ورزش و حرکات اصلاحی
شما می‌توانید درد کمر ناشی از گودی کمر شدید را با انجام تمرینات و ورزش گودی کمر کاهش دهید. مهم‌ترین عامل در گودی کمرتجمع چربی در اطراف شکم و قرار دادن بدن در حالت اندامی نامناسب می‌باشد. پزشکان و فیزیوتراپ‌ها درمان گودی کمر با ورزش را توصیه کرده و تمرینات ورزشی مخصوصی را برای کاهش چربی بدن به شما توصیه می‌کنند که باعث تصحیح وضعیت شما و تقویت ماهیچه‌های شکم نیز میشود. همچنین می‌توانید تمرینات کششی مختلفی را ترکیب کنید. مفصل ران خود را بکشید و درد را کاهش دهید این کار را برای مدت زمان بیشتر از 30 دقیقه ادامه ندهید. توجه داشته باشید که شما نمی‌خواهید درد اضافی حاصل از آسیب به ماهیچه‌ها را به خود وارد کنید.
تقسیم بندی تمرینات بر اساس میزان قوت و ضعف ماهیچه های ستون فقرات می باشد. مدیریت ماهیچه ای که مستقیما با انحنای ستون فقرات در ارتباط است بسیار اهمیت دارد.
نرمش های کششی بخش خم کننده ی مفصل ران
با انقباض هیپ فلکسر(خم کننده مفصل ران) گروه ماهیچه ها در جهت مخالف ضعیف شده و تراز لگن خاصره را به هم میزند. برای اینکه این اتفاق نیفتد باید هیپ فلکسر کشیده شود تا لگن خاصره دچار انحراف نشود در نتیجه گودی کمر اتفاق نیفتد. برای ایجاد کشیدگی در حالت ایستاده زانو را خم کنید و به سمت مچ نگه دارید. وقتی پا را به سمت عقب می کشید لگن خاصره به سمت جلو منحرف می شود. حالت کششی را 20 الی 30 ثانیه حفظ کنید. به تصویر توجه کنید.
کشش ماهیچه های تحتانی کمر
برای رهایی از لوردوسیس کمر ,کشش ماهیچه های کمر بسیار حائز اهمیت می باشد. روی سطح زمین به روی کمر دراز بکشید, به آرامی زانوها را به سمت قفسه ی سینه بکشید , در حین انجام تمرین نفس عمیق بکشید. به مدت 30 الی 50 ثانیه در این حالت بمانید.
ایجاد شکست شکمی
ماهیچه های شکم نقش مهمی در اندام انسان دارند. قدرت ماهیچه های شکم باعث تقویت ستون فقرات می شود و میزان انحنای آن را کاهش می دهد. روی سطح زمین دراز بکشید ,به سقف نگاه کنید و پاهای خود را روی زمین قرار دهید. با کشیدن بخش تحتانی کمر روی زمین ,در لگن خاصره انحراف ایجاد کنید سپس تن خود را به مدت 30 ثانیه بالا کشیده و نگه دارید.گردنتان را با دست نگه دارید و به آرامی به حالت قبلی بر گردید. این تمرین را ده بار انجام دهید.
شکست مورب
به پشت روی زمین دراز بکشید با زانوهای خمیده, پاهای خود را صاف روی زمین نگه دارید.پاها را به آرامی به سمت چپ بیندازید و اجازه دهید زانوها نزدیک زمین بماند سر انگشتان را به سمت سر و نزدیک گوشها قرار دهید پایین کمر را به سمت پایین کشیده و نگه دارید سپس به ارامی بچرخید طوری که هر دو شانه تان به اندازه ی چند اینچ از سطح زمین فاصله بگیرد.5 ثانیه در این حالت بمانید سپس به حالت اولیه برگردید.این تمرین را 10 الی 15 بار انجام دهید . همین حرکت را به سمت دیگر نیز انجام دهید.
کشش باسن در حالت طاق باز
به پشت دراز بکشید ,سربه سمت بالا نگه دارید و زانوها در حالت خمیده باشند. پاها را در حالت جدا از هم صاف روی زمین قرار دهید .سپس ماهیچه های سرین رافشار دهید و انحراف لگن خاصره پیشین را به آرامی انجام دهید تا بخش تحتانی کمر در حالت تخت قرار گیرد. سپس هر اندازه که می توانید توسط ماهیچه های سرین، باسن را به سمت بالا بکشید .10 الی 15 در این حالت بمانید و دوباره به حالت اولیه برگردید. این تمرین را 20 بار در روز انجام دهید.
ماندگاری با پل توپی
این تمرین ماهیچه های سرین را قوی می سازذ. به پشت راز بکشید و ماهیچه ساق پا را به روی توپ قرار دهید. با انحراف لگن شروع کنید و با فشار آوردن به باسن حالتی از یک پل بوجود آورید.زمانی که در حال غلط خوردن هستید باید تماس مهره های کمرتان با زمین را حس کنید. بخش تحتانی کمر باید قبل از لگن با زمین برخورد کند. این تمرین را 12 بار در روز تکرار کنید.
به پشت دراز بکشید با زانوهای خمیده سپس هر دو پا را از زمین بلند کنید و به سمت قفسه ی سینه بکشانید سپس یکی از پاشنه های پا را به سمت زمین پایین بیاورید, زانوی دیگر را نزدیک قفسه ی سینه نگه دارید, پاشنه ی پا را در طول زمین بچرخانید تا پایتان در حالت مستقیم قرار گیرد. 8 بار در روز تکرار کنید.
تمرینات ورزشی برای گودی بیش از حد کمر
درمان از طریق کایروپرکتیک یا ماساژ ستون فقرات با دست می‌تواند به کاهش درد ناشی از گودی بیش از حد کمر کمک کند. این روش درمانی به وسیله کایروپرکتور، با اعمال ماساژ به ستون فقرات، درد را کاهش می‌دهد و حرکت ستون فقرات را بازیابی می‌کند. در صورتی که بیماری بسیار شدید باشد و نیاز به عمل جراحی باشد، تمرینات کششی نیز می‌توانند به درمان کمک کنند.
هایپرلوردسیس یا گودی بیش از حد کمر، ناشی از عدم توازن ماهیچه‌ای است و شامل چهار گروه ماهیچه می‌باشد. دو گروه از آنها به شدت منقبض و سفت هستند و دو گروه دیگر به شدت ضعیف هستند. عضلات کشش دهنده‌ی بالا تنه و خم کننده‌ی باسن و ران نیاز به کشش دارند و همچنین ماهیچه‌های شکمی و هیپ فلکسر. تمرینات مذکور می‌توانند به کشش و تقویت ماهیچه‌های هر دو گروه کمک کنند.
عوارض عدم درمان گودی کمر
از نظر افراد زیادی عدم درمان گودی کمر مشکل حادی به حساب نمی آید اما از آنجایی که ستون فقرات مسئول اصلی حرکت و انعطاف پذیری بدن است سلامت آن دارای اهمیت می باشد. عدم درمان آن منجر به بوجود آمدن مشکلاتی در ستون فقرات , ناحیه باسن و اعضاء داخلی بدن میشود.
مرکزظفربا سالها سابقه تولید انواع آتل ارتز و پروتز مانند ساخت انواع اندام مصنوعی ,پروتزانگشت,پروتزدست ,پروتزپای بالای زانو, پروتزپای زیرزانو ,گوش مصنوعی و انواع دست مصنوعی هوشمند شامل دست الکترونیک, دست مکانیکی و انگشت مصنوعی متحرک آماده ارائه مشاوره به شما در زمینه توانبخشی و اندام مصنوعی می باشد
